ارزش چیست و چطور ارزش های خود را کشف کنیم
شناخت ارزش و گامهای کشف ارزش ها
ارزشها را میتوان همچون ترموستات، قطبنما و یا فانوسدریایی دانست که همواره راهنمای درونی ما در حوادث زندگیست. زندگی بدون ارزش همانند راندن خودرویی در شب بدون چراغ است.
ارزشهای ما منحصربفرد خودمان میباشد و اینگونه نیست تعدادی ارزش را برای خود برگزینیم که تنها در شرایط عادی زندگی بتوانیم آن را زندگی کنیم. ارزشهای ذاتی ما خود را در چالشها و موقعیتهای استرسزا در زندگی نمایان میکنند.
ما هر گاه برای خود ارزشهای را انتخاب کنیم و یا بدلیل هنجارهای اجتماعی و عمومی حس کنیم ارزشهای ماست اما در موقعیتهای حساس، استرسزا و چالشی از خود بروز ندهیم، دچار دوپارگی شخصیت میشویم؛ چراکه بین آن کسی که دوست داشتیم باشیم و آن کسی که هستیم شکاف و فاصله وجود دارد.
ارزشها بخش مهمی از هویت ما هستند. نه آن کسی که میخواهیم باشیم و نه کسی که باید باشیم، بلکه همانی که الان هستیم. ارزشها نهایت ابراز خود و اساس برقراری ارتباط ما با دیگران است. وقتی افراد به ارزشهای خود آگاه باشند آنگاه تصمیمات مهم زندگی خود را راحتتر میگیرند و نتایج بهتری بدست میآورند.
فرآیند کشف ارزشها اغلب فرآیند سادهای نیست و ممکن است فرد در زمان مشاهده زندگی خود به سمت عقلانیکردن و خیالبافی کشیده شود به همین دلیل انتخاب ارزشها از طریق لیست مشخص فایدهای ندارد و به ندرت ممکن است موثر واقع شود. انتخاب ارزشها از طریق لیست ممکن است باعث شود قوه عقلگرایی به کار بیفتد و دنبال کلمات مناسب باشیم. یعنی انتخاب آن چیزی که فکر میکنیم درست است نه آنچیزی که الزاما هستیم.
برای کشف ارزشها به این سوالات کمی فکر کنید
- چه چیزی در زندگی واقعا برایتان اهمیت دارد؟
- برای رسیدن به چه چیزی در زندگی حاضرم ایستادگی کنم؟
- میخوام چه انسانی باشم؟
- دوست دارم چگونه با خود، دیگران و دنیای اطرافم رفتار کنم؟
- کیفیت مطلوب زندگی من چگونه است؟
تفاوت ارزشها و اهداف ما در زندگی
اهداف دستیافتنی هستند همانند قلهای که به آن میرسید و کارهایی که میتوانید برای خود تیک انجام آن را بزنید اما ارزشها چیزی نیستند که بخواهیم آن را بدست آوریم بله در طول زندگی آن را انجام میدهیم.
ارزشها درباره این است میخواهید چگونه انسانی باشید یا چگونه رفتاری داشته باشید در حالیکه اهداف به این توجه دارد به چه چیزی میخواهید برسید. مثل داشتن شغلی خوب، ازدواجی موفق، خرید خانه و ...
به مفهوم کلی چیزی که برای رسیدن به آن تلاش میکنید هدف به حساب میاد.
تفاوت ارزشها با قوانین تعریف شده در زندگی
قواعد و قوانین را میتوان بواسطه کلماتی همانند درست، غلط، خوب، بد، اجبار، الزام شناسایی کرد. نباید کسی را کشت قانون هست اما شفقت به انسان ارزش.
ارزشها به ما حس آزادی میدهد در مقابل قوانین اغلی حسی از محدودیت را به همراه دارد.
از دیگر سوالات پراهمیت در مورد ارزشها
- دلم میخواهد چگونه دیده شوم؟
- دلم میخواهد در مورد من چه بگویند؟
- دلم میخواهد در موقعیت و نقشهای مختلف چگونه انسانی باشم؟
- چه زمانی احساس خوبی به خودم دارم؟
لیستی از ارزشهای رایج در زندگی :
دستاورد: تکمیل موفقیتآمیز وظایف و طرحهای قابل مشاهده
پیشرفت: پیش رفتن، آرزوی سطوح بالاتر
ماجراجویی: چالش، خطر کردن، محدودیتهای آزمایشی
زیباییشناسی: تمایل به محیط زیبا، بیان هنری
چالش: امتحان کردن محدودیتهای فیزیکی و ذهنی
جامعه: همسایگان یا همکارانی که آشنا، دوست و حامی هستند
شایستگی: خوب بودن در چیزی که انجام میدهید، توانا بودن و مؤثر بودن
خلاقیت: یافتن مسیرهای جدید برای انجام کارها، ساختن و کشف کردن
محیط زیست: احترام به زمین، و زندگی در فضاهای امن و راحت
انصاف: احترام به حقوق هر شخص
خانواده: مراقبت و گذراندن زمان با خویشاوندان
آزادی: توانایی ساختن انتخابات و تصمیماتمان
دوستی: همراهی نزدیک، روابط مستمر و حمایتی
سلامتی: نگهداری و تقویت سلامت جسمانی
کمک کردن: مراقبت از دیگران، و کمک به شکوفایی دیگران
صداقت: صادق بودن، راستگو بودن و وفای به عهد
طنز: سرگرمی، سرخوشی، خودانگیختگی
استقلال: اتکا به خود، خودمختاری
هماهنگی درونی: رهایی از تضاد درونی، احساس یکپارچگی یا کامل بودن
یکپارچگی: عمل کردن مطابق با باورها، انجام دادن چیزهایی که میگویید.
عقل: یادگیری و صحبت دربارة بخشی از دانش
صمیمیت: ارتباط عمیق با دیگران
صلح: هماهنگی میان افراد و گروهها
پشتکار: پیشروی تا انتها و کامل کردن اهداف و وظایف
رشد شخصی: یادگیری مستمر و توسعۀ شخصی
لذت: رضایت شخصی، لذت، شوق
موقعیت: مورد توجه بودن در گروه اجتماعی خود
قدرت: داشتن اعتبار یا توانایی برای هدایت اتفاقها یا چیزهایی که رخ میدهند.
سعادت: شکوفایی، مرفه بودن، بهراحتی به خواستهها رسیدن
دین: ارتباط عمیق با ایمان
امنیت: آزاد از نگرانی و ایمن از تهدیدها
معنویت: داشتن ایمان به خدا و نیروهای غیبی غیرانسانی
ثبات: قطعیت، پیشبینیپذیر بودن
کار تیمی: همکاری با دیگران برای رسیدن به هدفی مشترک
سنت: احترام گذاشتن به روشی که در گذشته انجام شده است
برنده شدن: موفقیت هنگام رقابت، برتری یافتن
گامهایی جهت کشف ارزش ها
گام اول : موقعیتی را بیاد بیاور که خاطرهای از آن داری، چه تلخ یا چه شیرین. چه اتفاقی در حال رخدادن بود؟ چه کسانی انجا بودند و چه اتفاقی در حال وقوع بود؟ چه ارزشهایی در آن لحظهی برایت پراهمیت بود؟
گام دوم : موقعیتی را بیاد بیاور که بسیار خشمگین، ناراحت یا ناکام شده باشی، احساساتی که داشتی را بخاطر بیاور و سپس نامی مثبت برای آن انتخاب کن
گام سوم : به جز نیازهای اصلی همچون غذا، سرپناه چه چیز دیگری در زندگی احساس رضایت را در شما افزایش میدهد؟
گام چهارم : چه رفتار وسواسگونهای داری که مدام آن را انجام میدهی؟ دیگران در موردت چه میگویند و خودت در مورد خود چه میگویی؟
در کارگاه کشف رسالت شخصی بیشتر به موضوع ارزش ها پرداخته خواهد شد. در صورت علاقمندی به این موضوع میتوانید بر روی لینک کلیک کنید.